Model CultureUp - badanie kultury organizacyjnej
Model CultureUp nie jest kolejną tabelką ani zestawem teoretycznych założeń. To narzędzie, które pokazuje, jak świadomość ludzi w organizacjach – ich wartości, przekonania, i to, co uznają za ważne – wpływa na decyzje, polityki firmowe, a w konsekwencji na wyniki organizacji. Oparty na trzech wymiarach i pięciu poziomach, model ten ujawnia, co naprawdę napędza organizację i jak kształtuje jej obraz.
CultureUp odpowiada na pytanie, dlaczego jedne firmy przechodzą zmiany z sukcesem, a inne nie potrafią wyjść poza status quo. Przyjrzyjmy się, jak krok po kroku powstawał ten model, zaczynając od codziennych obserwacji, aż po strukturalne rozwiązania.
Zawsze Jest większa ryba
Nasze początki związane były z usługą „Tajemniczy Pracownik”, podczas której prowadziliśmy anonimowe audyty firm od środka. Wprowadzając osoby do organizacji, zauważyliśmy, że firmy, choć chętnie podejmują inicjatywy zmiany, często zawodzą. Kupują nowe maszyny, wdrażają programy, wymieniają liderów – wszystko to pozostaje powierzchowne, jeśli nie dotyka kluczowego aspektu: ludzi i ich przekonań.
Kiedy zatrudniali zewnętrznych konsultantów* Ci również dochodzili zazwyczaj do szklanego sufitu jaki wyznaczali im przywódcy firm – ich sposób myślenia.
*Zakładając, że Ci konsultanci w ogóle byli skuteczni.
Zrozumieliśmy, że to nie firmy się zmieniają, ale ludzie. A ludzie działają w ramach kultury organizacyjnej – złożonej z ich wartości, wierzeń, i tego, co uznają za ważne lub pomijają. Kultura organizacyjna okazała się „największą rybą”, która determinuje wyniki, sposób działania i atmosferę firmy.
Inspiracja Piramidą Maslowa jako zbiorami zbliżonych cech, a nie drabiną poziomów
Rozważając, jak oddać naturę kultury organizacyjnej, sięgnęliśmy po piramidę potrzeb Maslowa. Choć to model rozpoznawalny i intuicyjny, wiedzieliśmy, że jest on niedoskonały – potrzeby ludzkie nie układają się w uporządkowaną drabinę, którą pokonujemy krok po kroku.
Postanowiliśmy potraktować poziomy jako zbiory świadomości – obszary, które współistnieją, a nie wykluczają się nawzajem. Każdy poziom w modelu CultureUp odpowiada pewnym wartościom i przekonaniom, które wpływają na funkcjonowanie pracowników i liderów. To podejście pozwala lepiej uchwycić złożoność ludzkich decyzji i interakcji w organizacji.
Finalnie biorąc pod uwagę świadomość w kontekście biznesu uchwyciliśmy 5 poziomów.
Wartości i potrzeby: Inspiracja Viktorem Franklem
Kolejnym krokiem była refleksja nad tym, że nie wszystkie potrzeby prowadzą do rozwoju. Wiele z nich, szczególnie gdy działają podświadomie, ogranicza. Potrzeba kontroli, myślenie o własnym interesie czy potrzeba uznania często popychają ludzi w kierunku zachowań destrukcyjnych dla organizacji.
Zainspirowani pracą Viktora Frankla, twórcy logoterapii, zauważyliśmy, że pozytywne wartości są siłą napędową, która pozwala odnaleźć sens – zarówno w życiu, jak i w pracy. Zrozumieliśmy, że poziomy w naszym modelu muszą odzwierciedlać:
- Zawsze pozytywne wartości, które wspierają rozwój organizacji i jednostek.
- Potrzeby potencjalnie ograniczające, które, jeśli nie są uświadomione, mogą działać destrukcyjnie.
Trzeci wymiar: Luki świadomości
Wraz z rozwojem modelu dostrzegliśmy, że istnieje jeszcze jedna kluczowa zmienna – luki świadomości. Są to obszary zaniedbane, niedostrzegane lub uznane za nieważne przez ludzi w organizacji. To właśnie te braki często odpowiadają za największe problemy, takie jak brak innowacji, niski poziom zaangażowania czy trudności w adaptacji do zmian.
Dzięki tej refleksji model CultureUp zyskał trzy wymiary:
- Wartości, które napędzają organizację.
- Potrzeby potencjalnie ograniczające, które mogą ją hamować.
- Luki świadomości, które wskazują, co wymaga większej uwagi.
Styl przywództwa dla każdego wymiaru
Każdy z wymiarów w modelu CultureUp odzwierciedla także potencjalnie dominujący styl przywództwa. Przywództwo w organizacji może wspierać pozytywne wartości, wzmacniać ograniczające potrzeby lub uwypuklać luki świadomości. Dzięki tej analizie narzędzie CultureUp stało się kompleksowym systemem, który nie tylko diagnozuje kulturę organizacyjną, ale również wskazuje kierunki rozwoju przywództwa.
Można stwierdzić, że potrzeby potencjalnie ograniczające oraz wartości konkurują ze sobą uniemożliwiając jednoczesne współistnienie. I tak zaufanie nie może zaistnieć obok potrzeby kontroli.
Styl przywództwa dla każdego wymiaru
Model CultureUp to efekt lat obserwacji, analizy i wyciągania wniosków. Pokazuje, że zmiana w organizacjach zaczyna się od zmiany w świadomości ludzi. Dzięki trzem wymiarom i pięciu poziomom model ten umożliwia głęboką diagnozę kultury organizacyjnej i dostarcza narzędzi do budowania organizacji napędzanych pozytywnymi wartościami.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak CultureUp może zmienić Twoją firmę, skontaktuj się z nami i rozpocznij proces transformacji.
